Gedeelde tuin

Wij wonen sinds 2010 in een oud schoolgebouw uit 1916, waarin negen appartementen zijn gebouwd. We hebben er zeker vier jaar plannen, wachten, bouwen en klussen ingestopt voor het zover was. Het zijn heerlijke woningen geworden waar we met veel plezier wonen. Het eerste jaar hebben we vooral gewerkt aan de woningen, daarna was de tuin aan de beurt.
Het lege schoolplein was al bijzonder voor we er ook maar een plant in hadden gezet, vanwege de prachtige 100 jaar oude plataan.

 

  

Om er vervolgens een gezamenlijke tuin van te maken moest er heel wat gebeuren. Buurman Joost en ik hebben samen het ontwerp gemaakt, het beplantingsplan heb ik daarna uitgewerkt. De tuin is door alle  bewoners gezamenlijk aangelegd, een proces dat nog niet afgerond is. Nog steeds wordt er elk jaar een nieuw deel aangepakt. We hebben ondertussen de derde zomer meegemaakt en de tuin is goed gegroeid.

Omdat de bewoners veel verschillende (soms bijna niet te combineren) wensen hadden is er veel gesleuteld aan het plan om iedereen tevreden te stellen. We wilden een plek voor een gezamenlijke tafel, speelplekken, een moestuin, een vuurplek, maar er wilde ook iemand met de auto tot de voordeur kunnen rijden. De planteneilanden zijn zo bedacht dat ze privacy geven aan de benedenwoningen maar genoeg ruimte overlaten voor het gezamenlijk gebruik. Aan de zijkanten van het gebouw, niet op deze tekening zichtbaar, bevinden zich de moestuin (rechts) en de trampoline (links).

Zo was het toen we begonnen: 

Met tegels en stoepkrijt hebben we de planteilanden uitgezet volgens de ontwerptekening. Het idee was om met de tegels muurtjes te bouwen en de eilanden te vullen met aarde. Natuurlijk moest er behoorlijk wat scherp zand uitgegraven worden, maar met veel hulp is dat gelukt.

Tussen de planteneilanden liggen de oude tegels waardoor er gefietst en gerend kan worden door de kinderen. Muurtjes, heuveltjes en smalle paadjes zorgen voor reliëf en afwisseling in de tuin. 

Toen was het eindelijk tijd voor de planten. Voor elk eiland heb ik een beplantingsplan gemaakt met heesters, vaste planten, bollen en eenjarigen. Op veel plekken hebben we gezaaid, de tuin was te groot en ons budget was te klein om alles in een keer vol te zetten. Maar dat is de charme, zo kunnen we nog jaren door met zaaien, uitplanten, verplaatsen en aanvullen met cadeautjes uit andere tuinen. Een tuin is nooit af...

Volgende week een verslag van de beplanting met hieronder vast een voorbeeld.

                                                                                                                           Marilene 

Fruitbomen snoeien

Voordat het water hier met bakken uit de lucht kwam vallen viel er nog redelijk wat te oogsten uit de tuin. Ook in een kleine tuin kun je fruit, groente en bloemen kweken en oogsten. Er zijn laagstam fruitbomen en als deze niet in je tuin passen kun je denken aan leibomen. Deze zijn vaak goed te gebruiken als erfscheiding. Het is wel nodig om fruitbomen -vooral de leibomen- te snoeien. Ook als ze nog niet zo oud zijn.

Bij het snoeien van fruitbomen maak je onderscheid in steenfruit, zoals kers, pruim, abrikoos en pitfruit zoals appel en peer.

Steenfruit is gevoelig voor ziekten als loodglans, deze wordt veroorzaakt door de paarse korstzwam. Voordat de korstzwam actief wordt (bij hoge luchtvochtigheid en 10 ºC) is het nodig dat de wonden van de pruimen- of kersenboom al dicht zijn. Deze bomen snoei je dus na de oogst aan het einde van de zomer.

Pitfruit, zoals de appel en de peer, snoei je als het blad gevallen is, bij droog weer en als het niet vriest in december tot maart. Bomen jonger dan 4 jaar snoei je het beste in het vroege voorjaar vanwege het gevaar van vorstschade aan de boom.

Snoei bij fruitbomen nooit meer dan 1/3 van de boom weg, als reactie op de snoei gaat de boom teveel omhoog groeiende loten (waterloten) maken en dat kan de boom uitputten. De takken die horizontaal hangen geven vaak de meeste vruchten, deze laat je hangen en kort je met een derde in. De takken die recht omhoog groeien zijn minder productief, die haal je weg. Ook dode en kruisende takken haal je weg.

Te ingewikkeld, fruitbomen? Misschien is een Makkelijke Moestuin iets voor je. Op onze site, onder deze link,  staat uitgelegd hoe je een Makkelijk Moestuin kunt maken. Een Makkelijke Moestuin is niet alleen lekker, het staat ook heel mooi in de tuin en kan tot laat in het seizoen voor kleur zorgen.

Heb je helemaal geen tuin en wil je toch oogsten? Op veel plekken kun je 'wildplukken'. Bijvoorbeeld vlierbessen of hazelnoten, die kun je aan de rand van de stad of dorp vaak vinden.

Wat ook kan is aanbieden om een dagje te helpen in de tuin van bijvoorbeeld je moeder of je zus, en dan als dank een grote bos zelf geplukte bloemen mee naar huis nemen.

Plantenwissel

Herman en Vermeulen gaan regelmatig op bezoek in tuinen, bij klanten, bij tuinliefhebbers en bij elkaar. Het is bijzonder om al die tuinen te bekijken, inspirerend, vrolijk en verrassend. En het levert vaak zaadjes of plantjes op die niet te krijgen zijn bij het tuincentrum. 

Als mensen bij ons komen geef ik ze ook graag iets mee. Voor de Verborgen tuinendagen hadden we zaailingen van Jacobsladder en Akelei in potjes gedaan, door de kinderen te koop aangeboden voor 20 cent. Beide planten zaaien zich eenvoudig uit en worden dus door veel tuinliefhebbers niet gezien als iets bijzonders. Maar dat zijn ze wel! Met hun ouderwetse namen en tijdloze schoonheid doen ze me denken aan zomerwandelingen met mijn opa en oma. In onze tuin zorgen ze voor groen en kleur op plekken waar andere planten het af laten weten. Het zijn geen zeurpieten, ze doen gewoon wat gevraagd wordt, zonder zich aan te stellen. In de zon? Prima, geen zon? Ook goed. Ze groeien en bloeien lekker door. Knip je de bruin geworden Akelei af, dan zie je heel snel weer nieuw groen verschijnen. Braaf verzamel ik altijd alle zaadjes, want ik kan me niet voorstellen dat iemand een akelei zal afslaan. 

Laat ons maar weten of je ook zo graag akelei in je tuin wilt. De eerste tien reacties krijgen een zakje zaadjes toegestuurd.

Ook de Macleaya of pluimpapaver, een echt gevaar volgens veel tuinkenners, is een lekkere doorzetter. Gekregen van de moeder van de buurman zonder waarschuwing. Naderhand verhuisd naar achterin, onder de boom bij de schutting, waar hij de lucht in schiet, om zo de kale schutting weg te werken. Op zijn oude plekje moeten we hem inderdaad nog steeds wegtrekken, maar dat is nauwelijks werk. Vandaar dat ik hem ook wel mee durfde te geven aan tuinliefhebber Eveline, die een mooie schaduwtuin heeft.

Deze zomer kreeg ik een echte Valeriaan uit de tuin van Ankie. En gele papaverzaadjes van Femke, zegekruid van de buren, doorwaskervel van Mona en stokrooszaadjes van mijn moeder. Wandelend door de tuin denk ik toch altijd even aan degene die de planten cadeau deed. De lelietjes-der-dalen die ik bij mijn schoonvader heb uitgegraven, staan meestal in bloei als hij jarig is. Volgende lente zal ik de lelietjes extra koesteren. Hij is net na zijn 80^e verjaardag overleden.

            Voor meer informatie kijk op onze site.                              

Bollen die blijven

Vele zakken tulpenbollen hebben we de afgelopen jaren in onze tuinen geplant. Prachtig, maar zo jammer dat ze niet ieder jaar terugkomen. Tulpenbollen splitsen zich na het groeiseizoen op in meerdere kleine bolletjes (verklistering). Deze kleine bolletjes hebben nog geen bloemknoppen aangelegd waardoor ze alleen maar een paar bladeren voortbrengen.

Meerjarige tulpen

Veel andere bolgewassen -blauwe druifjes, narcissen, sneeuwklokjes, krokussen, dwergirissen- komen wel terug. Sterker nog, vaak komen ze met meer terug! Dat zijn de verwilderingsbollen.

Gelukkig zijn er ook tulpen die meer dan één jaar bloeien en sommige kunnen zelfs jaar na jaar terugkomen. Hele goede ervaring hebben we met de Tulipa fosteriana 'Purissima',  een prachtige roomwitte tulp met een geel hart. Het zijn halfhoge tulpen met een stevige steel die in april bloeien. Deze tulp komt nu al bijna 10 jaar achtereen terug. De tulp is mooi te combineren met blauwe druifjes en witte narcissen.

Een andere aanrader is de Greigii tulp Toronto. Greigii tulpen zijn wat lagere -20 tot 30 cm.- botanische tulpen met rode strepen of stippels op het blad. Deze tulp is meerbloemig; de hoofdstengel van de Toronto vertakt zich tot 3 tot 5 bijstengels en aan iedere bijstengel komt een zachtrode bloem. De tulp is prachtig in een veldje vergeet-mij-nietjes (Myosotis) en komt ieder jaar terug. 

Ook de prachtige tweekleurige Triumf tulp Abu Hassan komt trouw terug.

Net als de witte tulp met een klein paars randje: Tulipa Shirley. 

Tulp Shirley combineert mooi met de donkere tulp Queen of Night.

De tulp Spring green is ook een meerjarige tulp. 

Botanische tulpen

Botanische tulpen zijn vaak wat lager en kleiner. Een hele mooie is de Tulipa turkestanica. Deze krijgt meerdere bloemen aan een steel.

Standplaats

De meeste kans op terugkeer maak je als je de bollen op een warme zonnige plek extra diep plant, zo'n 15 cm, en ze wat extra voeding geeft als ze net boven de grond komen. Tulpen doen het goed op klei- en leemgrond.

Er zijn nog meer goede verwilderingstulpen te vinden, groenauteur Wim Oudshoorn heeft in het tijdschrift Tuin en Landschap (2000) het artikel 'Tulpen voor verwildering' geschreven. Heel inspirerend is het werk van Jacqueline van der Kloet, hier staat meer informatie over haar werk en haar boek 'Bloembol & Co'.

En als je hulp nodig hebt bij het uitzoeken, bestellen en planten van de bollen, kun je ons hier vinden.